Toegankelijkheid voor mensen met gehoorverlies is een onderwerp dat vaak over het hoofd wordt gezien, zelfs in situaties waarin hulpmiddelen zoals hoortoestellen en ringleidingen aanwezig zijn. Hoewel er vooruitgang wordt geboekt, blijkt uit mijn eigen ervaringen dat er nog steeds veel obstakels zijn die de toegankelijkheid in de weg staan, vooral als het gaat om het gebruik van woordtests en geluidsinstallaties in openbare ruimtes zoals theaters en concertzalen. Ik neem je in deze blog even mee in mijn ervaringen!
Neem bijvoorbeeld mijn ervaring in het theater. Ik was aangenaam verrast toen ik ontdekte dat er koptelefoons beschikbaar waren en dat ik via de ringleiding verbinding kon maken met het geluidssysteem. Dit moet het zijn toegankelijkheid bij gehoorverlies, althans dat dacht ik. Dit leek een ideale oplossing om het geluid rechtstreeks in mijn hoortoestellen te ontvangen. Maar de praktijk bleek ingewikkelder. De zoektocht naar hoe ik deze technologie optimaal kon gebruiken, zorgde voor frustraties. De instellingen van mijn hoortoestellen bleken niet goed afgestemd op het theatergeluid, waardoor het geluid oncomfortabel luid binnenkwam. Ik had een extern kastje meegekregen waarmee ik de versterking van de muziek direct kon regelen. Echter, het geluid van de hoge tonen kwam zo hard binnen dat het ondragelijk werd. Hoewel het idee van directe versterking aantrekkelijk leek, werkte het in mijn geval averechts. Uiteindelijk bleek alles uit mijn oren de beste keuze uit de opties die ik had.
Ik ben ook een keer bij een theatervoorstelling geweest waarbij de avond speciaal was ontwikkeld voor dove en slechthorende mensen. De gebarentolken speelden mee in het theater en alles werd ondertiteld. Ik vond het echt ideaal en kon voor het eerst echt weer van een toneeluitvoering genieten. Dit was een van de weinige goede voorbeelden van toegankelijkheid bij gehoorverlies.
Nee, we horen echt anders!
Ieder gehoorverlies is anders en dat wat voor de ene persoon werkt, kan voor de andere overweldigend zijn. Toegankelijkheid bij gehoorverlies betekent daarom meer dan alleen de beschikbaarheid van hulpmiddelen; het gaat ook om de flexibiliteit en de mogelijkheid om deze hulpmiddelen aan te passen aan de individuele behoeften van gebruikers.
Voor audiciens is het daarom essentieel om zich bewust te zijn van de uiteenlopende ervaringen van mensen met gehoorverlies. Advies en begeleiding zouden meer gepersonaliseerd moeten worden, waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke situaties waarin mensen zich bevinden. Ook is het belangrijk om gebruikers van hoortoestellen en andere hulpmiddelen goed voor te bereiden op verschillende geluidsomgevingen, zodat zij weten wat ze kunnen verwachten en hoe zij hun apparatuur kunnen afstellen om de beste luisterervaring te krijgen. Ook ik had dit onderschat.

Special NEEDS!
Toegankelijkheid bij gehoorverlies vraagt dus om maatwerk, en het blijft een gezamenlijk leerproces voor zowel de gebruiker als de audicien. Maar uiteindelijk kom je er pas in ´het wild’ achter waar je tegenaan loopt. Als je dan een audicien hebt waar je goed mee kunt schakelen, is dat echt heel fijn. Het doel is om ervoor te zorgen dat mensen met gehoorverlies volwaardig kunnen deelnemen aan culturele en sociale activiteiten, zonder onnodige drempels of verrassingen. Al denk ik dat zonder de verrassingen, we minder kunnen finetunen en we juist die input kunnen gebruiken om zo goed mogelijk te kunnen blijven genieten van alle geluiden om ons heen.