Home » Kinderen|| Baby- en kindgebaren ook wanneer je slechthorend bent!

Kinderen|| Baby- en kindgebaren ook wanneer je slechthorend bent!

Janneke
1.497 Weergaven

Toen ik zelf slechthorend werd ben ik mij voor het eerst in gebarentaal gaan verdiepen. Het verbaasde mij hoe weinig ik er over wist. Niet alleen over de taal, maar ook over de cultuur en de geschiedenis die erachter zit. Ik heb meer een taal- dan een rekenknobbel, toch merk ik dat ik het lastig vind om een nieuwe taal te leren. Hoewel het de taal is van doof geboren mensen, wordt gebarentaal ook op andere wijzen ingezet. Zoals met baby- en kindgebaren. Dit zijn gebaren die de gesproken taal ondersteunen. Met de baby op komst leek het mij een goede en laagdrempelige manier om thuis ook meer met gebaren aan de slag te gaan. Ik geef je een overzicht op welke manier dit kan en deel hierbij tips!

Gebarentaal is een visuele taal. En wordt zichtbaar gemaakt door handen, mimiek en houding. Gebarentalen zijn over de hele wereld anders; je spreekt de gebarentaal van het land waar je geboren wordt. Hoewel de Nederlandse Gebaren Taal (NGT) pas in 2020 erkend werd als officiële taal gaat de oorsprong ver terug. Ik kan geen gebarentaal spreken, wel gebruik ik sinds ik slechthorend ben veel meer mijn handen om mijn taal te ondersteunen. Baby- en gebarentaal is een manier om dit te kunnen doen. Je gebruikt dan de gebaren vanuit de NGT, ondersteunend aan de gesproken taal. Een baby is fysiek al veel eerder in staat om te communiceren dan dat hij gaat praten. Dit heeft alles te maken met de ontwikkeling van de grove en de fijne motoriek. Het bewegen van de mond, het praten valt onder de fijne motoriek. Bewegingen met je handen, vingers, en armen valt onder de grove motoriek. En deze is bij een baby nu eenmaal eerder ontwikkeld. Het moment dat je baby begint met zwaaien, is meestal een signaal dat hij klaar is voor gebarentaal. Hierdoor kan hij eerder met zijn handen duidelijk maken wat hij wil, zonder zijn mond hiervoor nodig te hebben.

Tussen een half jaar en negen maanden zijn de hersenfuncties voldoende ontwikkeld om de omgeving om zich heen op te nemen en te observeren. Dit is vaak het moment dat je met jouw kindje op de fiets zit en samen wijst naar wat jullie zien. Bijvoorbeeld een boot, of een vliegtuig, de koe of schaapjes in de wei. Een gebaar kan hierbij helpen. Vanaf een maand of zes begint je kind al betekenis te geven aan de taal die het hoort. Dit is een van de redenen waarom het kan helpen om op bepaalde momenten rituelen toe te passen. Het verbaasde mij enorm toen Tijn begon te spreken hoeveel hij eigenlijk al wist, al die tijd had hij ons grondig geobserveerd zonder dat wij ons er echt bewust van waren. Zelfs bepaalde woorden waarvan ik ze hem liever nog niet had willen leren, gooide hij er op het juiste moment uit. Hoewel kinderen dus vaak later beginnen met de gesproken taal, kun je op ieder moment starten met het toepassen van gebarentaal. Dus ook als je kindje ouder is.

Zelf beginnen met baby- en kindergebaren

Voor mij is het gebruiken van gebaren nieuw. Ik ging dus op onderzoek uit hoe ik op een laagdrempelige manier, mijzelf dit kan aanleren. Ik geef je mijn tips over wat er op dit gebied te vinden is.

  • Allereerst; Start met ongeveer 6 tot 12 woorden. Wanneer je merkt dat je kind interesse toont kun je het uitbreiden naar meer. Wanneer je met meer woorden begint maak je het jezelf en jouw kind onnodig lastig. Begin met een paar simpele gebaren bij woorden die veel in het dagelijkse leven voorkomen. Bijvoorbeeld ‘mama’, ‘papa’, ‘melk’, ‘eten’, ‘drinken’, ‘waar’,  ‘meer’, ‘klaar’, ‘moe’,  ‘helpen’, ‘bal’, ‘boek. Maar je kunt ook denken aan een woord voor zijn broer of zus.
  • Er wordt onderscheid gemaakt tussen ouder- en kindgebaren. Ouder gebaren zijn de gebaren die voor jou prettig zijn in het dagelijks gebruik, zoals moe, eten en drinken. Kindergebaren zijn gebaren die voor jouw kind vaak belangrijker zijn; bijvoorbeeld bal en boek.
  •  Zorg ervoor dat je gebaren en woorden tegelijkertijd gebruikt: zeg het woord dus hardop als je het gebaar maakt.
  • Door veel te herhalen en het voor te doen, leert je kind de gebaren en zal het jou na gaan doen. Wees hierin consequent. En ben je ervan bewust dat net als met de gesproken taal het soms maanden kan duren voordat jouw kindje eraan toe is om terug te communiceren. Dit houdt alleen niet in dat hij niet al van jou leert en het begrijpt. Terug communiceren kan dan nog net een stapje te ver zijn.
  • Door nieuwe gebaren toe te voegen prikkel je jouw kind om bij te leren. Het kan daarbij helpen om het gebaar samen te doen. Zo voelt jouw kindje wat jij doet, en dit kan helpen om het zelf te gaan doen.
new-born-baby-1863964_1920

Waar kun je terecht om meer te weten te komen over baby- en kindgebaren?

  • Er zijn verschillende apps die je kunnen ondersteunen bij het leren en gebruiken van gebaren met je kind, zelf gebruik ik Kindergebaren.
  • Gebaren kaarten: dit zijn kaarten met een aantal gebaren erop. Ik heb deze gekocht omdat we Tijn op deze manier ook spelenderwijs gebaren kunnen leren. Je kunt ze online aanschaffen.

TIP: kies iedere week een aantal woorden uit en hang deze in het zicht. Op die manier word je er iedere dag even aan herinnerd en heb je meteen een extra onderwerp van gesprek tijdens het eten!

  • You-Tube en Instagram zijn uiteraard ook fijne kanalen om losse woorden te leren en om inspiratie op te doen.
  • Liever een boek? ‘Babygebaren, kindergebaren, iedereen kan gebaren!’ geeft achtergrondinformatie over babygebaren en gebarentekeningen in de Nederlandse én Vlaamse gebarentaal. Daarnaast zijn er boeken geschreven voor kinderen en bestaan er boeken met kinderliedjes, die ondersteund worden door gebaren.
  • En tenslotte zijn er ook meerdere aanbieders van cursussen in baby- en kindergebaren. Zo volgde ik zelf de gratis vijfdaagse cursus en masterclass van ‘Zeg het met je handjes’ van Miša Halčáková. Daarnaast biedt zij ook cursussen aan om je verder te ontwikkelen. Toch zijn deze gratis cursussen een hele mooie opstap om te starten en te kijken of het wat voor jou is!

Slechthorend of niet; communiceren door middel van gebaren kan frustraties bij de ouders en de baby of het kind verminderen omdat je elkaar sneller kunt begrijpen. Als er iets aan de hand is, kan dit met gebaren verteld worden. Wanneer het kind gefrustreerd is, komt gesproken taal vaak minder goed aan dan visuele taal.

Gebarentaal kan voor mij ondersteunend helpen. Communiceren op afstand en op plekken zoals in de speeltuin zijn voor mij vaak lastig. Maar dit zijn wel de plekken waar communicatie nodig is.  Met gebaren kan dit met en zonder geluid! Daarnaast vind ik het prettig omdat ik niet weet hoe veel verder mijn gehoor straks achteruit gaat. Het is fijn om een bepaalde basis te hebben om wel te kunnen blijven communiceren. En daarnaast is het ook gewoon leuk om te doen.

Wellicht heb jij nog tips of ideeën? Je kunt ze hieronder delen, zodat een ander er weer iets aan kan hebben!

3 Reactie's

N. Fluitman 27 augustus 2021 - 23:08

Mooie blog! Voor iedereen met kinderen horend, slechthorend of doof een aanrader om het eens te proberen. Jong geleerd is oud gedaan. Dat is ook het ideaal van de website http://www.gebarentaalinelkklaslokaal.nl
Daar vindt je informatie en producten vol gebaren vanaf de baby leeftijd tot en met de middelbare school!

Antwoorden
Janneke 28 augustus 2021 - 10:33

Mooie aanvulling! Dank je wel Nienke!

Antwoorden
Marinthe 2 augustus 2022 - 15:03

De Gebarenchallenge van Bianca v/d Horst is een dikke aanrader! Ze vertelt laagdrempelig over doof/slechthorend zijn en leert je elke week 10 nieuwe gebaren.

Antwoorden

Laat een reactie achter

Gerelateerde berichten