Home » Doof en slechthorend, wat is nu eigenlijk het verschil?

Doof en slechthorend, wat is nu eigenlijk het verschil?

Janneke
2.948 Weergaven

Wanneer ben je eigenlijk doof? En mag je jezelf wanneer je slechthorend bent ook doof noemen? De dovenwereld bestaat het meest uit dove mensen. Het niet in staat zijn om te horen is geen vereiste om je doof te voelen. Ook horenden en slechthorenden kunnen doof zijn als ze zich thuis voelen in de dovenwereld. Dit was een van de redenen dat ik mij ging verdiepen in de cultuur, want wat houdt deze cultuur in en hoe ziet deze er dan uit?  

Wanneer je op latere leeftijd plotseling slechthorend wordt, zoals bij mij het geval was, op mijn dertigste is hier geen naam voor. Wel bestaat de aanduiding ‘plotsdoof’, maar ik voelde mij niet ‘doof’. Toch hoor ik anders dan anderen en is mijn leven en wie ik ben als persoon daardoor wel veranderd. Het kan dus zijn dat een persoon die zichzelf doof noemt in feite meer hoort dan een andere persoon die zichzelf (slecht)horend noemt. En daarom noemen sommige slechthorenden zichzelf doof en sommigen niet.

Je kunt ‘doof’ worden genoemd  wanneer je tijdens een gesprek een woord niet goed verstaat. Een persoon die met hoortoestellen of een cochleair implantaat spraak goed verstaat, wordt ook soms doof genoemd. Een persoon die vrijwel niets kan horen kan men terecht doof noemen. In dit opzicht is het gebruik van het woord doof meer een uiting van je persoonlijke identiteit dan dat je er je (on)vermogen om te horen mee aangeeft. Wanneer ‘Doof’, met een hoofdletter wordt geschreven, dan wordt hiermee een persoon bedoelt die een keuze heeft gemaakt voor de Dovencultuur. Deze mensen hebben als hoofdtaal (in Nederland) de Nederlandse Gebarentaal (NGT). Een taal die in 2020 pas officieel in Nederland erkend werd. Ik vond dit zelf opvallend, zeker omdat deze taal voor zo’n 30.000 mensen hun moedertaal is.  

Je kunt in medische zin vrijwel nooit van volledige doofheid spreken. ‘Slechthorendheid’ is een duidelijker begrip dan ‘doofheid’. Iemand die niet goed de spraak kan verstaan, is slechthorend.

Hierbij kun je spreken van: licht slechthorend, matig slechthorend of ernstig slechthorend. In dit laatste geval spreken we ook wel van doofheid. Elke dove hoort wel iets en kan wel enigszins spraak herkennen. Ik hoor zelf bij de middelste groep.

pexels-shvets-production-7516355

Hoe werkt het nou met die decibellen?

Hiervoor wordt onderstaande verdeling gemaakt. Ik geef wat voorbeelden erbij zodat je een idee hebt om welke geluiden dit gaat. 

Normaal gehoor: -10 tot 15 dB

Licht gehoorverlies:
16 tot 40 dB
Moeite hebben met het horen en/of verstaan van zachte spraak en fluisteren, van spraak van grotere afstand of van spraak in lawaaiige omgevingen. Om voor vergoeding van een hoortoestel in aanmerking te komen, hanteren zorgverzekeraars 35 decibel per oor als ondergrens. 

Matig gehoorverlies: 41-55 dB
Moeite hebben met het horen en/of verstaan van spraak op een normaal niveau van luidheid – zelfs op korte afstand, van spraak op een normale afstand – zelfs in een rustige omgeving. Ook het geluid van een telefoon kan slecht of helemaal niet te horen zijn. 

Ernstig gehoorverlies: 56-70 dB
Moeite hebben met het verstaan van luide spraak, het horen van sirenes van brandweer- en ziekenauto’s en het horen van het geluid van een dichtslaande deur. 

Zeer ernstig gehoorverlies: 71-90 dB
Het horen van het geluid van een motor of van werkgereedschap is moeilijk. Soms lukt het om spraak te kunnen verstaan, meestal door de hulp van spraakafzien. 

Doofheid (ook wel ‘zeer ernstig gehoorverlies’ genoemd): 90 dB en meer
Er is geen spraak verstaan mogelijk op basis van alleen akoestische informatie. 

Toch blijft het lastig om in deze verdeling duidelijk uit te leggen wat iemand wel of niet verstaat. Een audiogram geeft iemand meer inzicht op welke vlakken je nu wat kunt verstaan. Dit verschilt uiteraard per persoon. Doordat ik aan één kant minder gehoorverlies heb, lukt het mijn oren om te compenseren wanneer ik geen hoortoestellen draag. Uiteraard kost het dan meer energie. Daarnaast kun je op de hoge en de lage tonen verschillend horen. Zo kan de een met hetzelfde gehoorverlies wel een vogel horen en de ander niet. En daarmee dus ook; zo zal ik de ene vogel niet horen fluiten en de ander weer wel. 

Bij doofheid wordt ook nog een ander onderscheid gemaakt namelijk tussen Prelinguaal en Postlinguaal.  

Prelinguaal betekent letterlijk ‘voor de taal’. Iemand die prelinguaal doof is, is doof voordat de ontwikkeling van gesproken taal op gang is gekomen. Leren praten is voor prelinguale doven vaak moeilijk. Want ga maar eens praten zonder jezelf te horen. Doordat ze zichzelf niet kunnen horen hebben ze vaak een typisch ‘doven-accent’. Iemand die na de ontwikkeling van gesproken taal doof is geworden, is postlinguaal doof. Er zijn dus vele verschillen tussen mensen die doof zijn.  

Gemiddeld zijn er 13000 mensen doof in Nederland en zo’n 6000 in België. Van belang dus om meer te weten over de geschiedenis en de cultuur. Juist omdat deze jarenlang onderdrukt is geweest. 

Met de komst van corona en zo ook de persconferenties die ondersteund werden met een gebarentolk kregen ‘horenden’ letterlijk meer zicht op gebarentaal. Maar ook hoe nodig het is om deze taal meer inclusief te maken binnen de samenleving en in het dagelijks leven.

In welke mate je slechthorend bent of niet, maakt niet zoveel uit. Het kan helpen om je te verdiepen in de cultuur en er voor jezelf uit te halen waar je wat aan hebt. Gebarentaal kan daar een onderdeel van zijn. Want hoe mooi is het als we elkaar allemaal een beetje beter kunnen begrijpen? Dan maken die decibellen ineens een stuk minder uit.

Wellicht heb jij nog tips of ideeën? Je kunt ze hieronder delen, zodat een ander er weer iets aan kan hebben!

Laat een reactie achter

Gerelateerde berichten