Begrip

Speelgoed, we hebben het in allerlei vormen en maten. En vroeger was ik er van overtuigd dat ik vooral houten, verantwoord speelgoed zou kopen. Maar al snel bleek dat een illusie en kocht ik ook andere dingen. Toch koop ik wel vaak bewust. En ik koop ook bewust iets zonder geluid. Hebben wij dan helemaal geen speelgoed met geluid? Zeker, maar minder dan  ik af en toe bij de buren of bij vrienden zie. Dit is alleen niet altijd zo geweest. Achtergrondgeluiden kunnen ervoor zorgen dat ik een gesprek niet meer kan volgen. En laten we wel wezen, kinderen maken nu eenmaal geluid. Toch is er wat mij betreft een verschil, wanneer ze met elkaar doktertje spelen of dat er iemand met een lepel op een trommeltje begint te slaan. Het kan helpen om je hiervan bewust te zijn. En ook om er iets mee te doen, ook wanneer je niet in je eigen huis bent. Maar hoe pak je dat dan aan, zonder dat je die brandweerauto het raam uit smijt, of je geduld verliest?

Ik merk dat ik het lastig blijf vinden om uit te leggen dat ik slechthorend ben en daarbij te zeggen dat ik een gesprek niet kan voeren met het achtergrondgeluid van een sirene of fluit. Wanneer we bij iemand zijn en een van de kinderen een speelgoedje uit de kast trekt met geluid, lukt het mij meestal niet om anderen goed te blijven verstaan. Ik was mij hier nooit zo bewust van, maar zeker in de periode na een operatie is dat gevoel nog veel sterker aanwezig. Ik merk dan dat ik geneigd ben om in eerste instantie niets te doen. Totdat ik het geluid echt niet meer trek. Dan leg ik uit dat ik anderen niet goed kan verstaan als er speelgoed met geluid aan staat. Daarnaast benoemd mijn omgeving het soms ook, maar ook dan voel ik mij bezwaard. ‘Er is een slechthorende in de zaal, al het speelgoed met geluid, de deur uit.’

Maar waarom voel ik mij bezwaard? Ik kan er uiteindelijk niet veel aan doen, dat ik een gesprek niet meer kan volgen wanneer het lichtzwaard van Darth Fader de kamer door zwiept. En mijn vriendinnen vragen ook aan hun kinderen om hun vraag even uit te stellen, omdat we een gesprek aan het voeren zijn. Is dit dan zo anders?

Thuis hebben wij sinds kort dus nauwelijks speelgoed met geluid. Het speelgoed met geluid hebben we naar boven verplaatst, dit is de plek waar met speelgoed met geluid gespeeld mag worden. Dit heb ik pas gedaan na mijn laatste operatie. Je zou denken waarom niet al de 1^e of de 2^e keer? Allereerst was ik mij er niet zo bewust van en daarnaast vond ik ook dat ik mij niet moest ‘aanstellen’. Nu besef ik dat het ook anders kan. Dus toen net na mijn operatie de sirene van Brandweerman Sam weer aanvloog en ik de irritatie direct vanuit mijn tenen naar boven voelde komen, vond ik het wel een goed moment om het ook anders te gaan doen. Ik besprak met Tijn mijn plan, al het speelgoed met geluid naar boven, zodat ik het minder hard hoor en hij ermee kan blijven spelen. We hebben samen een tas gepakt en een mooie kist en daar ligt het nu in! Hij blij, ik blij. Niet meteen trouwens, maar de andere optie was dat het anders tijdelijk weg moest, dus dit was een geweldig alternatief. Nog even voor de duidelijkheid, het was absoluut geen straf, het biedt duidelijkheid. En Tijn wordt op die manier niet onthouden van het spelen met dit speelgoed. Want wanneer het in zijn blikveld ligt, wil hij ermee spelen, dit scheelt dus een hoop frustratie van beide kanten. En laten we wel wezen, het zwaard van Darth Fader komt ook veel beter tot zijn recht in een donkere kamer!

Wat helpt mij en kan jou wellicht ook helpen?

• Net als volwassenen vergeten kinderen het dat je slechthorend bent, blijf het dus uitleggen.
• Gebruik niet te veel tekst en maak het visueel, ‘Ik heb een gehoorapparaat, daarom kun je hier nu niet spelen met speelgoed met muziek.’ Benoem eventueel waar het kind wel met die speelgoedjes mag spelen. ‘Boven kunnen jullie met dit speelgoed spelen, dan hoor ik het niet.’ Of ‘Ik leg het speelgoed nu even weg, is er een speelgoedje zonder muziek?’ Of ‘Oh, ja, die is ook met muziek, mooi, leggen we die ook even weg.’ Of ‘Ja, deze is zonder muziek, daar kun je nu mooi mee spelen.’ Oudere kinderen kun je uiteraard wel meer uitleg geven.
• Kies thuis een plek aan tafel waar jij het/ jouw kind goed kunt zien of verstaan.
• Kies een moment uit dat er gespeeld mag worden met geluid, zorg dat jij dan ook deel uitmaakt van dit moment. Zo doen wij vaak na het eten de muziek nog even aan voor een dansje.
• Kies een plek uit in huis waar met bepaald speelgoed wel gespeeld mag worden. Of koop geen speelgoed met geluid.
• Schoenen uit! Rennen, springen, klinkt voor mij toch echt anders mét schoenen dan zonder. Geldt dit ook voor jou? Wees dan consequent, binnen schoenen uit. Voordeel is dat kinderen dit veel sneller oppikken dan volwassenen.
• Laat dit filmpje van ‘The Flinstones zien’. Het geeft uitleg over slechthorendheid op een speelse manier.

Daarnaast is het goed om te weten dat het kinderen vaak niets uitmaakt, dat er bepaalde afspraken zijn, wanneer je ze maar met elkaar maakt, het uitlegt en daarin duidelijk bent. En dat je zelf onthoudt dat je het zult moeten blijven herhalen. Soms zegt Tijn tegen mij dat hij mij dan stom vindt wanneer Darth Fader boven moet blijven. En ja, dat vind ik niet leuk. Maar ik leg hem dan uit dat ik niet stom ben, maar dat mijn oren stom zijn. En dat ik daar helaas niets aan kan doen. 

Heb jij tips? Of ervaringen? Deel ze hieronder, wellicht help je er een ander weer mee.